Restauratie/upgrade R4 1969

[Bertje]

Een tijd terug heb ik een 69er R4 gerestaureerd. In de hoop het forum weer wat actiever te krijgen op t vlak van sleutelen zal ik er eens een restauratieverslagje van tikken.
De wagen had Franse papieren en was in België volledig gestript voor onderdelen. Via Rotterdam is de wagen bij mij gekomen. Motor, bak en interieur waren eruit. Origineel maken zou een hele toer worden, dus ik had al gelijk besloten de wagen te gaan opbouwen met modernere onderdelen, om er een auto van te maken die beter geschikt is voor t moderne verkeer





Koets en chassis gescheiden:



Bouten en moeren goed ingespoten met WD40 in de hoop dat de boel los wilde komen voor demontage. Aan het chassis was in het verleden gelast, maar dit kon beter, en op een hoop andere plekken was ook laswerk nodig.



Zwingarmbevestigingen achteraan gereconstueerd met zelf gezette plaatdelen. Bij eerdere restauraties leende ik een mal om de bevestigingspunten op de goede plek te krijgen (anders krijg je de achteras misschien niet goed uitgelijnd); dit keer heb ik t gedaan op basis van een bouwtekening van het chassis met referentiematen: https://www.renault4.co.uk/chassis-jig- ... s/mr61.gif





Ik las de zwingarmbalken rondom dicht zodat ze geen spatwater vangen bij het door plassen rijden. Verder zit er soms purschuim in, dit haal ik eruit omdat het vaak niet (meer) goed afsluit en het vocht dus niet buiten houdt. Tot slot boor ik een gat op het laagste punt, zodat áls er onverhoopt alsnog water in komt, dit eruit kan.



Na het reconstructiewerk van de zwingarmbalken, de driehoekjes vooraan, en de voor- en achterbalken (daar waar ze onder de vloetplaat gaan en er dus sprake van dubbel plaatwerk is) werd het tijd om de bodemplaat aan te pakken. Ik had nog een paar reparatieplaten liggen, maar wilde mezelf ook eens bekwamen in plaatwerken. Dus een malletje gemaakt en zelf de juiste ribbels in vlakke platen geklopt:





Chassis in de Epifanes multi-marine primer (mono urethaan). Dit spul hecht goed op oude ondergronden, dus vliegroest of tectylresten zijn geen probleem. Vervolgens afgewerkt met zwarte Epifanes bootlak. Dit geeft een gladde afwerklaag, ik hoop dat dit ervoor zorgt dat het chassis minder modder e.d. zal vasthouden.

[Jan1962]

Knap werk en een degelijke aanpak. Ben ook benieuwd naar jouw modernisering van de R4.
Wordt vervolgd, neem ik aan?

[Rik H.]

Mooi werk Bertje! Dank ook voor je inzet om het forum te activeren! Ik kijk uit naar je volgende verslag.

Ik ben benieuwd hoe je de onderkant van de koets hebt behandeld, dus de kofferbak en de dorpels. Ik heb ook Epiphanes bootlakken staan waar ik over twijfel om ze te gebruiken. Een gewone metaalverf heb ik ook wel staan. De koets wordt met 2k lak gespoten en ik zou graag willen weten wat wel en niet samengaat. Ik heb ook wel eens gelezen over primers die een onderlaag kunnen afsluiten zodat er wel 2k lak overheen kan. Heb jij daar ervaring mee?

[Bertje]

@Jan: wordt inderdaad vervolgd!

@Rik: dank!
Epiphanes multi-marine primer is volgens de pot geschikt als overgangsprimer tussen 1K en 2K laksystemen. 2K kun je namelijk niet zomaar over 1K doen, ik heb wel eens gelezen dat dit komt doordat 1K minder hard is en weer (deels) kan oplossen door de oplosmiddelen in 2K lakken. Die multi-marine primer is geschikt voor de binnenkant vd koets (binnezijde dorpels en onderzijde laadvloer) en blijft jarenlang goed, ik heb t bij meerdere auto's gebruikt. Wel heb ik t op bepaalde plekken al een keertje moeten bijwerken, maar omdat je het gewoon zelf kunt bijkwasten is dat prima.

[Rik H.]

Ok dank je! Is die zwarte eindlaag ook te combineren met 2k lak? Ik vind het niet erg om het bij te moeten kwasten. Ik ga er geen steenslag of andere teertroep opspuiten zodat ik het geheel goed in de gaten kan houden.
Het gaat mij vooral om de overgangen in de verfsoorten van onderkant koets naar de bovenkant. Er zal namelijk ergens wat overlap komen in 2k lak van de bovenkant naar de laklaag van de onderkant en daar maak ik me wat zorgen over de mogelijke reacties tussen de verschillende verfsoorten. Maar als het op het blik staat ben ik al enigszins gerustgesteld. Liefst zou ik nog even een proefstukje maken om te kijken of het reageert.

[jandoe1000]

Bij de restauratie van mijn 1973 Decouvrable heb ik voor de onderkant van de koets gebruik gemaakt van RX10. Dat kun je niet alleen in zwart, maar in alle RAL kleuren krijgen, in mijn geval in 2007 oranje, dat heel dicht tegen 311 oranje van Renault aanzit. Ik heb het toegepast op de 2K epoxy primer nadat ik die behandeld had met RX5. De eerste laag zit, de tweede moet nog. Grotendeels met roller gedaan. Het geringe kleurverschil zie je natuurlijk niet want je kunt na montage van de koets nergens tegelijk naar de onderkant en de bovenkant kijken. Maar het is veel mooier dan zwart want dat ziet er op de koets altijd uit als 'cache misere' . Je kunt RX10 verdund in een vulbare spuitbus verwerken voor de met kwast of roller onbereikbare plaatsen.

[JelleP]

Blijf vooral posten, ik vind het heel gaaf om te zien en lezen. Ik word er alleen wel een beetje jaloers van. Ik kan m'n auto niet eens aan huis parkeren, laat staan restaureren

[Bertje]

Super, dit is precies het soort tech talk dat ik bedoel!

@Rik: volgens mij kun je dus gewoon 1k over 2k heen doen, alleen de andere volgorde is riskant ivm de 2K oplosmiddelen die de 1K lak kunnen beïnvloeden. Dus als je eerst de koets zou (laten) spuiten en daarna met de kwast aan de slag gaat, dan is er niks aan de hand.
Ik zeg bewust dat 2K lak de onderliggende 1k lak kán aantasten. Als ik over een tijdje mijn spuitwerk ga beschrijven zul je zien dat je soms gewoon over 1K heen kan spuiten.

@Jandoe: dat ziet er uitstekend uit! Over RX10 en RX5 heb ik ook al eerder goede dingen gelezen. Epiphanes grondlak is trouwens ook te koop in grijs en wit, dus als het erom gaat zicht te houden op de toestand van het behandelde staal, dan kun je een lichte tint kiezen.

@Jelle: ik heb ook niet de luxe dat ik aan huis kan restaureren. Staan er bij jou in het westen geen kassen leeg die je zou kunnen huren als werkplaats?

[Bertje]

Na het chassis was de koets aan de beurt. Zeer bekend zijn natuurlijk de binnenschermen vooraan. In dit geval waren ook de randen rot, maar maar een klein stukje. In plaats van de bekende inzetstukken te kopen heb ik zelf inzetstukken gemaakt door een strookje staal te knippen en die te zetten tot L-profiel.



Vervolgens kun je de juist kromming in dit profiel krijgen door het materiaal te rekken: op wat uiteindelijk de opstaande rand moet worden kloppen met een hamer, zodat het materiaal dunner maar ook langer wordt. Een paar gerichte hamertikken terwijl de strip op een stevige ondergrond ligt zijn voldoende. De kromming er in een paar keer in tikken, waarbij je de strip steeds langs de originele rand houdt (of wat daarvan over is) om te controleren of je al goed zit. Het is van belang hierbij secuur te werken, aangezien de positionering van deze rand invloed heeft op de uitlijning van je voorspatborden. Wat nog beter is, is eerst spatborden (en motorkap) monteren om te zien of alles mooi uitlijnt en de curve van het binnenscherm dus nog wel klopt, en pas dan deze als referentie te nemen.
Tip voor als je toch standaard inzetstukken gebruikt: pas de inzetstukken aan aan de auto en niet andersom. Als je niet de volle breedte van het inzetstuk nodig hebt is het zonde zo’n groot stuk van je auto af te slijpen. Hoe meer je onnodig weghaalt, hoe minder referentiepunten voor de maatvoering je overhoudt.





Maatvoering controleren door spatbord en deur te plaatsen, en te kijken of die samen één vloeiende curve maken.



Laswerk aan de aanhechtingen vd achterschermen. Ook hier weer zelf inzetstukken gemaakt. Laswerk hier is bewerkelijk omdat de glooiing in het plaatwerk hier minimaal is --> groot risico op kromtrekken als je te snel last.



Nacontrole door spatborden te plaatsen:





Chassis en koets weer samengevoegd. De voorste torsiestaven staan nog verkeerd, deze waren bij demontage helaas uit hun spiebanen geschoten. Tip: de afstelling voor demontage goed markeren, ik heb ze uiteindelijk meerdere keren los gehad voordat ik tevreden was met de wagenhoogte. Deze kun je uberhaupt pas beoordelen als de wagen af is en de staven dus normaal belast worden (dus incl gewicht van motor, tank, interieur, deuren, etc).



Van het laswerk aan de “driehoekjes” van de koets (tussen wielkast vooraan en A-stijl) heb ik geen foto’s. Na het lassen hiervan heb ik ze onderlangs afgekit; dat meneer Renault dat niet heeft gedaan verklaart dat er soms vocht tussen deze plaatdelen komt, waardoor het doorroest. Toen deze kit eenmaal hard was heb ik er bovenlangs Owatrol in laten lopen en vervolgens ook bovenlangs afgekit, om eventueel condenswater uit de koets geen kans te geven.

Ik heb de wagen voorzien van wielophanging van een F4 met schijfremmen ipv de originele trommelremmen. Deze wielophaning is 1 op 1 op zo’n oud model chassis over te bouten. De handrem verplaatst daarmee van de voorwielen naar de achterwielen, het is het makkelijkste dan ook maar een handremhendel tussen de voorstoelen te monteren (op de foto zijn de nog loshangende handremkabels te zien).

[JelleP]

@Jelle: ik heb ook niet de luxe dat ik aan huis kan restaureren. Staan er bij jou in het westen geen kassen leeg die je zou kunnen huren als werkplaats?

Aanbod genoeg, maar wel voor west-Nederlandse prijzen helaas grootste deel van m'n docentensalarisje gaat al op aan de huur. Toekomstdromen.

[Bertje]

Volgende stappen: interieur en elektra.

Ik wilde de wagen voorzien van 12V techniek, maar wel het 2e type dashboard aanhouden. Gelukkig is het 2e type dashboard gebruikt tot 1982, dus ruim na de overstap van 6V naar 12V (in 1970 dacht ik).

Van een vriend kon ik zo'n 2e type dashboard + kabelboom overnemen. De bedrading zoals die door de auto loopt is redelijk rechttoe-rechtaan, maar het dashboard is andere koek. Wie het 3e type dashboard kent weet dat je grotendeels klaar bent als je 2 brede multistekkers hebt aangesloten, maar zo'n 2e type dashboard werkt met 1 stekker per draadje. De elektrische schema's achterin Kluwer/Haynes helpen enorm, maar zie na 40 jaar bijv maar eens de zalmroze draad van de rode draad te onderscheiden... Uiteindelijk ben ik er vele avonden mee bezig geweest, en was het vooral een kwestie van uitsluiten: hoe meer kabels je aangesloten hebt, hoe minder kabels er overblijven en hoe makkelijker het wordt.

Overigens kun je denk ik ook een 6V kabelboom gebruiken als je over wil stappen naar 12V. Bij hogere spanning kun je met lagere stromen toe voor hetzelfde vermogen (van bijv de lampen) en de dikte van de bedrading is afgestemd op de stroomsterkte. Dus de 6V kabels zouden meer dan dik genoeg moeten zijn voor 12V. Uiteraard moet je wel een 12V tellerhuis monteren, of in het 6V huis de lampjes vervangen (en misschien ook de benzinetank- en laadstroommeter).





Het dak was voorzien van een montagelijst voor de balijnen van een skai hemeltje. Via iemand van dit forum zo'n hemeltje op de kop getikt en gemonteerd:



Slotvangers de de correcte (RVS) deurgrepen gemonteerd. Die laatsten waren moeilijk te vinden, uiteindelijk een setje gevonden bij 1 vd vele kraampjes in Thenay (internationale R4 meeting)





Jaren 70 interieur geplaatst. Het chassis bleek niet overal voorzien van de juiste montagepunten. Dus hier gaten geboord en moeren ingelast.



Ik wilde de oorspronkelijke pedalenset (en de oorspronkelijke stuurkolom) laten zitten, hier past een later type hoofdremcilinder (HRC) op die past bij de geupgrade wielophanging (met schijfremmen). Er is alleen geen remlichtschakelaar voorzien, die zit bij het oude type nog geïntegreerd in de HRC. Daarom een microswitch gemonteerd die als remlichtschakelaar dienst doet.







Als motorblok een 1400cc motor uit een oer-5 geplaatst. Dit blok is zeer vergelijkbaar met een 1100cc blok uit bijv een R4 GTL, maar ruimer opgeboord en voorzien van grotere cilinderbussen. Ook andere (recentere) 1400cc Cleon blokken zijn om te bouwen naar R4 configuratie, bijv uit Super 5. Hier is jaren geleden een prima topic over geschreven op dit forum, bij interesse kan ik er ook wel een en ander over vertellen: viewtopic.php?f=2&t=12174

Het 1400cc blok bleek aan distributiezijde wat te massief: er is een uitsparing voorzien, maar die was niet diep genoeg. Bij latere viertjes is deze dieper. Dit simpel opgelost door de motor weer eruit te halen en met een zware rubber hamer de uitsparing wat groter te maken. Consequentie is wel dat de kunststof kaartenbak onder het dashboard aan de bijrijderskant niet meer past. Dus eentje uit een later model R4 gemonteerd (bij de oude modellen zijn de 2 kaartenbakken nog symmetrisch).

[JoReno]

Flinke klus ! Je weet dat wij bij onze hobbyschuur nog een R4-hok hebben met allerhande R4-onderdelen, óók van de oudere types ? Er liggen b.v. ook oudere types dashboard tussen, en deuren met opliggende scharnieren etc. Dus als je iets nodig hebt, meld het, je weet maar nooit !!
Succes met de voortgang. Volgende week pak ik de revisie van de 845-Billancourt-motor weer op

[Bertje]

Dank voor de info, Jo, ik wist nog niet van jullie R4 onderdelenhok

[Bertje]

Nou, dit topic leidt niet echt tot veel respons. Dus helaas geen tech opleving hier...

[Rik H.]

Veel aanpassingen hoor. Respect voor het werk aan de draadboom! Is de isolatie nog niet verhard? Ik verwacht dat ik met mijn viertje ook nog wel wat aan de draadboom moet knutselen. Misschien nieuwe stekkers en draden vanwege isolatiemateriaal dat hard is geworden. Voor de onderdelen ga ik graag naar Fakkert in Zwolle en als die het niet hebben ga ik vaak online shoppen bij Rick Donkers
Nog een vraagje: die driehoekjes, hoe zijn die origineel eigenlijk gevormd? Is het een vlak driehoek dat tegen de balk gelast wordt of zijn de onderste en voorste rand omgezet? Volgens mij heb ik destijds 2 randen omgezet maar ik zie ook wel eens vlakke plaat ingelast.

Ik heb overigens Rust-oleum CombiColor voor de onderkant van de koets gebruikt. Dit is een verf die direct over roest heen kan en vrijwel zeker een (watergedragen) 2k verf kan hebben. Ook hoeft deze verf niet afgelakt te worden. Ik heb het bij een verfwinkel in Zwolle gekocht maar is ook bij de verfwebwinkel te koop.